“It’s not about winning, but how you play the game”, luidt een bekend engels gezegde. In werkelijkheid zouden de meeste voetbalfans liever op slinkse wijze met 1-0 winnen dan complimentjes oogsten voor het spel van hun team, maar ondertussen wel met lege handen achterblijven. Sommige teams in de geschiedenis van het voetbal zijn het herinneren echter waard ondanks het feit dat ze uiteindelijk naast de prijzen grepen.
| 1986 1982 1974 1954 1934 |
Denemarken Brazilië Nederland Hongarije Oostenrijk |
1986 - Denemarken
In een tijd dat negatieve tactische concepten het voetbal beheersten, wist een Deens team met spelers als Michael Laudrup, Jesper Olsen, Preben Elkjaer-Larsen en Soren Lerby de harten van voetballiefhebbers te veroveren met hun avontuurlijke benadering van het spel. Hun 6-1 overwinning in de groepsfase op Uruguay, destijds het symbool van de keiharde Zuid-Amerikaanse stijl, was vooral ook een overwinning voor positief voetbal. Soeverein als eerste eindigend in hun groep, na ook van West-Duitsland en Schotland te hebben gewonnen, leken de Denen het ver te zullen gaan brengen, maar een pijnlijke 5-1 nederlaag tegen Spanje maakte al in de tweede ronde een einde aan de Deense droom.
1982 - Brazilië
Onder leiding van coach Tele Santana, trakteerde het Braziliaanse nationale team de wereld in 1982 op een sprankelende vertoning van authentiek ‘sambavoetbal’. Met een hoofdrol voor de geniale middenvelders Socrates en Zico, leken de Brazilianen op weg naar de titel, maar in een beslissende ontmoeting met Italië in de tweede groepsronde ging het mis. Brazilië had genoeg aan een gelijkspel, maar weigerde voor een verdedigende tactiek te kiezen en werd prompt door de Zuid-Europese counterspecialisten op een 3-2 nederlaag getrakteerd. Het zegt veel over de universele lof die het team met zijn aanvallende speelstijl oogstte, dat Santana de enige Braziliaanse bondscoach is die ooit een vroegtijdige uitschakeling wist te overleven.
1974 - Nederland
In 1974 deed het Nederlands Elftal de wereld versteld staan met hun anarchistisch getinte ‘totaalvoetbal’. Coach Rinus Michels had de beschikking over sterren als Johan Cruijff, Wim van Hanegem, Ruud Krol en Arie Haan. Op weg naar de finale werden de Zuid-Amerikaanse giganten Argentinië en Brazilië moeiteloos opzij geschoven (4-0 en 2-0) en in die finale wist de ploeg de leiding te nemen toen een penalty werd toegekend voordat tegenstander West-Duitsland ook maar een voet tegen de bal had weten te krijgen. Twee doelpunten van Gerd Muller en een handvol gemiste mogelijkheden betekenden echter dat het Oranje van ’74 de geschiedenis in zou gaan als het beste team dat nooit een WK wist te winnen.
1954 - Hongarije
Hongarije was zonder meer het beste team van begin jaren ’50. De Hongaren hadden in 1952 Olympisch Goud gewonnen in Helsinki en een jaar later resoluut een eind gemaakt aan de mythe dat Engeland het sterkste team ter wereld was. Als grote favoriet begonnen ze dan ook aan het WK van 1954. Helaas zou sterspeler Puskas vroeg in het toernooi een blessure oplopen. De Hongaren stoomden desondanks op indrukwekkende wijze op naar de finale, waarbij spits Sandor Kocsis maar liefst 11 doelpunten wist te noteren. Daarin ging het echter dramatisch mis, toen de Hongaren met 3-2 werden verslagen door een West-Duits team dat ze eerder in het toernooi nog eenvoudig met 8-3 hadden vernederd.
1934 - Oostenrijk
‘Das Wunderteam’ luidde de bijnaam van het Oostenrijkse nationale team dat begin jaren dertig bijeen werd gebracht door de joodse coach Hugo Meisl. Tussen 1931 en 1933 boekte de Oostenrijkers een serie spectaculaire overwinningen, met als startpunt een eclatante 5-0 tegen het sterke Schotland, en werden ze alom erkend als Europa’s besten. In 1934 was het team over zijn hoogtepunt, mede omdat een aantal belangrijke spelers niet meer beschikbaar was in verband met profcarrières in het buitenland. Desondanks brachten de Oostenrijkers het tot de halve finale en was er een staaltje uiterst twijfelachtige arbitrage voor nodig om thuisland Italië langs Meisl’s mannen te loodsen.